آترواسکلروز یا تصلب شرایین چیست؟

قلب یکی از مهم‌ترین بخش‌های بدن انسان بوده که در هر دقیقه ده ها بار عمل خون‌رسانی به اعضای بدن را انجام می‌دهد. بدون‌ وجود قلب زنده ماندن انسان غیرممکن است. به همین علت فعالیت صحیح و منظم قلب از اهمیت بسزایی برخوردار است. اما قلب نیز مانند سایر اعضای بدن ممکن است دچار برخی عارضه‌ها شود.‌ یکی از بیماری‌های مربوط به قلب، تصلب شرایین هست. همان‌طور که می‌دانید درون قلب انسان‌ سرخرگ و شریان‌های زیادی وجود دارند که خون را به دیگر اعضای بدن می‌رسانند. این عروق خون‌ حاوی اکسیژن را از قلب دریافت‌ نموده و در سراسر بدن آن را پخش می‌کنند. حال درون خون‌ مواد مختلفی مثل کلسترول، چربی، پروتئین و …زیادی وجود دارند. این مواد به‌مرورزمان و با افزایش سن درون عروق قلب تجمع می‌کنند و به پلاک تبدیل می‌شوند. پلاک به دیواره عروق می‌چسبد و موجب تنگ شدن آن‌ها خواهد شد.

درنتیجه این شریان‌ها دیگر نمی‌توانند خون‌رسانی به بدن را به‌خوبی انجام دهند و چون تنگ‌تر شده‌اند فشارخونی که از آن‌ها عبور می‌کند بسیار کم‌تر از نیاز بدن است. به انسداد‌ شریان‌ها به علت رسوب پلاک، بیماری آترواسکلروز یا تصلب شرایین گفته می‌شود. تصلب شرایین ممکن است در کودکی رخ‌داده و در بزرگ‌سالی پیشرفت کند. به‌این‌علت که سرعت پیشرفت این بیماری معمولاً کند می‌باشد؛ اما تصلب شرایین فوق‌العاده خطرناک بوده، و می‌تواند موجب نارسایی و سکته قلبی، سکته مغزی و …شود. به‌این‌علت که با رسوب چربی داخل رگ‌ و تنگی آن‌ها، نمی‌توانند خون را از خود عبور دهند و فشار زیادی به عروق وارد می‌شود.

 درنتیجه رگ یا شریان براثر فشار بالای خون‌ پاره می‌شوند و سکته مغزی یا قلبی رخ می‌دهد که بسیار خطرآفرین خواهد بود. تصلب شرایین یک عارضه پیچیده به‌حساب می‌آید و درمان آن نیز با برخی چالش‌ها همراه خواهد بود.

آرترواسکلروز با چه علائمی همراه است؟

بیماری تصلب در قسمت‌های مختلف بدن رخ می‌دهد. به همین علت با علائم‌ مختلفی همراه خواهد بود. این عارضه تا زمانی که یک رگ را تنگ‌تر یا به‌طور کامل مسدود نکند، نشانه‌ای ندارد. بسیاری از افراد تا زمانی که دچارسکتی مغزی یا قلبی نشوند، متوجه بروز این عارضه نخواهند شد. اما اگر این بیماری بسیار پیشرفت نموده باشد، شایع‌ترین علامت و‌ نشانه آن، درد قفسه سینه می‌باشد. اگر یکی از شریان‌ها مسدود شود، قفسه سینه تیر می‌کشد، و درد آن‌ ممکن است به فک، گردن، و صورت نیز منتقل شود.

این درد معمولاً بسیار شدید بوده، و فرد ممکن است احساس کند که در حال سکته است. این درد مابین ده الی ۱۵دقیقه به طول می‌انجامد. اما آرترواسکلروز با برخی علائم دیگر نیز همراه خواهد بود.‌ گل‌ها این عارضه با علائمی مثل احساس قمش، احساس ضعف، سستی اعضای بدن، اضطراب شدید، سختی در تمرکز نمودن و‌…نیز همراه است. این علائم به دلیل عدم خون‌رسانی به اعضای بدن بروز پیدا می‌کنند. بیمار در صورت بروز هریک از این علائم ‌می‌بایست به پزشک رجوع نماید تا در صورت ابتلا به این بیماری درمان را سریعاً آغاز کند.

چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به آرترواسکلروز هستند؟

همه افراد با هر سنی ممکن‌ است به عارضه تصلب شرایین مبتلا شوند. اما برخی از افراد به علت شرایط خاصی که دارند، بیش از سایرین در معرض ابتلا قرار می‌گیرند. به همین علت امکان ابتلای این افراد نسبت به سایرین بالاتر است. در زیر این‌ گروه از افراد را نام‌برده‌ایم:

• افرادی که رژیم غذایی مناسبی ندارند

این اشخاص معمولاً در سنین کم‌ به این عارضه مبتلا می‌شوند. این گروه از افراد بیش‌ازحد معمول غذاهای چرب استفاده می‌کنند که‌ موجب می‌شود به عارضه تصلب شرایین مبتلا شوند. پس می‌توان نتیجه گرفت که عدم مصرف غذاهای چرب می‌تواند تا حد زیادی از بروز این عارضه جلوگیری کند. همچنین کسانی که غذاهای حاوی کلسترول بالا و نمک زیاد مصرف می‌کنند نیز، در معرض ابتدا به این بیماری قرار دارند‌.

• افرادی که سابقه ارثی دارند

کسانی که سابقه ارثی دارند نیز، بیشتر در معرض ابتلا به این عارضه قرار می‌گیرند. گاهی این عارضه از پدر و مادر به فرزند منتقل می‌شود. پس اگر در خانواده خود فردی رادارید که به این عارضه مبتلا شده است، امکان ابتلای شما بالا است و باید چاپ شوید. افراد باسابقه ارثی ممکن است در سنین کم نیز به این عارضه مبتلا گردند.

• افرادی که به دیابت مبتلا هستند

کسانی که به دیابت مبتلا می‌باشند، نیز ممکن است به این عارضه دچار شوند. چون خون این افراد قند بالایی دارد و ممکن‌ است درون شریان های بدنشان رسوب کند. درنتیجه باید دارو مصرف کنند و از مواد غذایی شیرین پرهیز نمایند.‌

• کسانی که در معرض آلودگی هوا قرار دارند

طبق تحقیق کسانی که در شهرهایی با هوای آلوده زندگی می‌کنند، بیش از سایرین در معرض ابتلا به تصلب شرایین قرار دارند. به‌این‌علت که تنفس هوای آلوده موجب تشکیل توده‌های کلسترول درون رگ‌ها می‌شود.

نکته: افراد نام‌برده شده در بالا باید رژیم غذایی سالمی داشته و در بازه‌های زمانی مختلف به پزشک رجوع نمایند. این افراد به‌هیچ‌عنوان نباید استعمال دخانیات داشته باشند.

نحوه جلوگیری از بروز بیماری آرترواسکلروز

جلوگیری از بروز بیماری تصلب شرایین با ترک برخی عادات امکان‌پذیر است. در درجه اول افراد می‌بایست سیگار یا قلیان کشیدن را به‌طورکلی ترک‌ کنند. به‌این‌علت که سیگار کشیدن احتمال بروز این عارضه را افزایش می‌دهد و فشارخون را بالا می‌برد. ورزش کردن نیز یکی از راه‌های پیشگیری از بروز این عارضه می‌باشد. وقتی ورزش به یکی از عادات افراد تبدیل شود، دیگر دچار اضافه‌وزن نخواهند شد.

چون اضافه‌وزن نیز می‌تواند احتمال ابتلا به تصلب شرایین را بیشتر کند. همچنین افراد برای جلوگیری از بروز آرترواسکلروز می‌بایست، رژیم غذایی سالمی داشته باشند. بهتر است این گروه از افراد در رژیم غذایی خود، مصرف کلسترول، چربی و‌…را به حداقل برسانند.‌ برای مثال تا حد امکان باید از مصرف غذاهای سرخ‌کرده خودداری و‌ به‌جای آن‌ها از غذاهای کبابی یا آب‌پز یا بخارپز استفاده نمایند.

برای آشنایی با روشهای درمان آترواسکلروز کلیک کنید.