عوامل موثر برایجاد آترواسکلروز

آترواسکلروز یا تصلب شرایین چیست؟

همان‌طور که می‌دانید قلب در هر دقیقه حدود ۷۰بار می‌تپد و خون‌رسانی به اعضای بدن را انجام می‌دهد. قلب دارای شریان یا رگ‌های بزرگی است که خون را از طریق آن‌ها، به سایر نقاط بدن منتقل می‌کنند‌. اگر فرد رژیم غذا مناسبی نداشته باشد، کم‌کم چربی و کلسترول خون به شکل پلاک درآمده و به دیواره شریان‌های قلب می‌چسبد.

وقتی پلاک در شریان‌های قلب تجمع نماید، کم‌کم آن‌ها را مسدود ساخته و موجب تنگی عروق می‌شود. در این صورت این شریان‌ها به علت تنگی و مسدود شدن، نمی‌توانند خون حاوی اکسیژن را به سایر اندام‌های بدن منتقل کنند. درنتیجه خون‌رسانی به اعضای بدن با اختلال روبرو شده و بیمار با مشکلات فراوانی روبرو می‌گردد. آترواسکلروز که بانام تصلب شرایین شناخته می‌شود، ازجمله بیماری‌های پیچیده‌ای است که بسیار کند پیشرفت می‌کند.

معمولاً آترواسکلروز در سنین بالا افراد را درگیر می‌کند و سال‌ها زمان می‌برد تا به شکل پیشرفته در بدن  بروز پیدا کند.  حال شاید برایتان سوال شود که تصلب شرایین بیماری خطرناکی است؟ در پاسخ می‌بایست بگوییم بله این بیماری می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری را به همراه داشته باشد.  وقتی بیمار دچار این عارضه شود، خون‌رسانی به قلب و مغز با اختلال مواجه می‌شود. درنتیجه احتمال بروز سکته قلبی و مغزی بسیار بالا است.

همچنین احتمال پاره شدن شریان‌های قلب نیز وجود دارد که در این صورت بدن در شرایط بسیار خطرناکی قرار خواهد گرفت. یکی دیگر از عوارض تصلب شرایین نیز بالا رفتن فشارخون باشد. به همین علت افراد در صورت مشاهده هر یک از علائم آترواسکلروز می‌بایست به پزشک مراجعه نمایند و درمان باید فوراً آغاز گردد. برای درمان این عارضه از روش جراحی استفاده می‌شود. در شیوه جراحی پزشک‌ با فرستادن کاتتر به داخل شریان و باد کردن یک بالن کوچک، سعی می‌کند انسداد آن را برطرف سازد. گاهی نیز از شریان‌های سالم به شریان مسدود شده پیوند زده می‌شود، تا قسمت انسداد دور زده شود. راه‌های درمان آترواسکلروز متفاوت بوده و باید این عارضه حتماً درمان گردد.

مهم‌ترین عوامل مؤثر بر ایجاد آترواسکلروز

ایجاد و بروز بیماری تصلب شرایین همان‌طور که گفتیم یک‌شبه اتفاق نمی‌افتد و معمولاً افراد را در سنین بالا درگیر می‌سازد. به همین علت عوامل زیادی وجود دارند که پدیدآورنده این بیماری هستند. این عوامل به‌مرورزمان موجب انسداد عروق و شریان‌های قلب خواهند شد. در زیر مهم‌ترین عوامل مؤثر بر ایجاد تصلب شرایین را نام‌برده‌ایم:

• رژیم غذایی نامناسب

اگر افراد در رژیم غذایی خود از چربی‌های مضر بیش‌ازاندازه استفاده نمایند، میزان کلسترول خون آن‌ها افزایش می‌یابد و درنتیجه پلاک در شریان‌های قلب شکیل می‌شود. همچنین استفاده بیش‌ازحد از نمک در رژیم غذایی نیز می‌تواند موجب بروز این عارضه شود.

• سیگار کشیدن

سیگار کشیدن به عضله قلب آسیب‌های شدیدی وارد می‌کند و باعث سخت شدن شریان‌ها می‌شود. درنتیجه امکان ابتلای افراد سیگاری به بیماری آترواسکلروز نیز بسیار بالا می‌باشد.

• ژنتیک

ژنتیک نیز از دیگر عوامل پدیدآورنده بیماری تصلب شرایین می‌باشد. برای مثال اگر یکی از اعضای خانواده مثل پدر یا مادر به تصلب شرایین مبتلا شده باشند، احتمال اینکه ما نیز دچار این عارضه شویم بسیار بالا است. البته اگر رژیم غذایی مناسبی داشته و از کم‌تحرکی پرهیز نماییم، احتمال بروز این عارضه به‌صورت ارثی و ژنتیکی بسیار کاهش می‌یابد.

• مصرف الکل

دیگر عامل ایجادکننده عارضه تصلب شرایین مصرف الکل می‌باشد. مصرف این ماده نه‌تنها به عضله قلب آسیب‌های زیادی وارد می‌کند، بلکه دیگر عوامل بروز تصلب شرایین را نیز تشدید می‌کند. به همین دلیل افرادی که الکل مصرف می‌کنند نیز، در معرض ابتلا به تصلب شرایین قرار دارند. به همین علت همواره پزشکان برای پیشگیری از بروز علائم آترواسکلروز توصیه می‌کنند که هم از استعمال دخانیات و هم از مصرف مشروبات الکلی به‌شدت اجتناب گردد.

شایع‌ترین علائم تصلب شرایین یا آترواسکلروز

بیماری تصلب شرایین تا زمانی که کاملاً پیشرفت نکند، علائم خاصی به همراه نخواهد داشت‌. یعنی باید حداقل یک رگ، کاملاً مسدود یا تنگ شود تا علائم این بیماری مشاهده شوند. به همین علت اکثر ما باوجود ابتلا به این بیماری تا زمانی که دچار یک‌فوریت پزشکی نشویم، متوجه بروز آن نخواهیم شد. اما اگر این بیماری بسیار شدید شود، با علائم زیر همراه خواهد بود:

• تیر کشیدن قلب

تیر کشیدن قلب اولین علامت بروز آترواسکلروز می‌باشد. در این صورت بیمار معمولاً در ساعات مختلف روز دچار درد در ناحیه قلب شده، که بسیار آزاردهنده و غیرقابل‌تحمل است.

• تنگی نفس

تنگی نفس نیز دیگر نشانه بروز این عارضه محسوب می‌شود. چنانچه فرد دچار تصلب شرایین شود، در هنگام تنفس دچار درد ناحیه سینه خواهد شد و معمولاً نفس کشیدن برای او دشوار خواهد شد.

• احساس بی‌حسی در اعضای بدن

همان‌طور که می‌دانید تصلب شرایین موجب می‌شود که خون‌رسانی به اعضای بدن با مشکل مواجه گردد. به همین علت خون کافی به دست‌وپا و سایر اندام‌ها منتقل نخواهد شد. درنتیجه بیمار در اعضای مختلف بدن خود احساس بی‌حسی خواهد داشت.

• تب یا سردرد

دیگر علامت آترواسکلروز تب یا سردرد می‌باشد. چون این عارضه خون‌رسانی به مغز و صورت را نیز با اختلال مواجه می‌کند.

نکته: در صورت مشاهده این علائم می‌بایست فوراً به اورژانس مراجعه نمایید. چون بروز این عارضه می‌تواند بدن را در وضعیت خطرناکی قرار دهد و هرلحظه امکان  ایست مغزی یا سکته قلبی وجود دارد.